Đọc đoạn thơ dưới đây trích trong bài thơ “Hương sắc mùa thu” của Nguyễn Lãm Thắng và trả lời câu hỏi bên dưới:
Thuyền gió chở hương mùa thu
Đi qua dòng sông cổ tích
Trái na mở mắt nằm mơ
Nắng trưa lò cò tinh nghịch
Vườn ai nồng nàn chín tới
Lũ chim hái trộm hương mùa
Thị vàng trên cành đang đợi
Tay em với tới hay chưa?
Câu 1: Xác định thể loại của bài thơ “Hương sắc mùa thu”. Chỉ ra nhịp thơ và cách gieo vần của hai khổ thơ.
Trả lời
– Thể loại: thơ 6 chữ
– Nhịp thơ: 2/4, 2/2/2 hay 4/2
– Cách gieo vần:
+ Khổ 1: gieo vần tích – nghịch
+ Khổ 2: vần tới – đợi, mùa – chưa
Câu 2: Tìm một từ đồng nghĩa với từ tinh nghịch trong hai khổ thơ trên. Cho biết vì sao từ tinh nghịch lại phù hợp hơn trong văn cảnh của hai khổ thơ đã cho?
Trả lời
– Từ đồng nghĩa với tinh nghịch là: nghịch ngợm
– Từ “tinh nghịch” lại phù hợp hơn trong văn cảnh của hai khổ thơ đã cho là vì:
+ “Tinh nghịch” phù hợp với cách gieo vần trong đoạn thơ.
+ “Tinh nghịch” mang lại cảm giác nhẹ nhàng, dễ thương và đầy sức sống, phù hợp với hình ảnh nắng trưa lò cò. Từ này giúp tạo nên một bức tranh sống động về cảnh vật và thiên nhiên trong mùa thu, thể hiện sự vui tươi và hồn nhiên của thiên nhiên.
+ Trong khi đó, “nghịch ngợm” có thể mang sắc thái tiêu cực hơn và không phù hợp với bối cảnh nhẹ nhàng của bài thơ.
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ có trong đoạn thơ.
Trả lời
– Biện pháp tu từ: nhân hóa trong câu thơ: Thuyền gió chở hương mùa thu; Trái na mở mắt nằm mơ
– Tác dụng: Nhân hóa giúp thiên nhiên trở nên sống động và gần gũi hơn với con người. Những hình ảnh như “thuyền gió” và “trái na mở mắt” làm cho mùa thu trở nên có hồn, đầy cảm xúc và mang lại sự rung động cho người đọc.
Câu 4. Bài thơ đã “đánh thức” những điều gì trong em?
Trả lời
Bài thơ “Hương sắc mùa thu” của Nguyễn Lãm Thắng đã khơi dậy trong lòng em những ký ức về một mùa thu êm ả và dịu dàng. Các hình ảnh được thể hiện trong bài thơ mang lại cảm giác thân thuộc, gắn bó với thiên nhiên và đời sống làng quê. Em cảm nhận được nét đẹp tươi tắn của mùa thu, sự sống động của cảnh vật xung quanh cùng vẻ tinh nghịch, ngây thơ của những điều nhỏ bé. Bài thơ còn giúp em thêm yêu quý và trân trọng những khoảnh khắc giản dị nhưng đầy ý nghĩa trong cuộc sống.