Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5:
Thêm một lần Tổ quốc được sinh ra
(Tưởng nhớ các chiến sĩ hải quân đã hy sinh ở đảo đá Gạc Ma năm 1988)
Các anh đứng như tượng đài quyết tử
Thêm một lần Tổ quốc được sinh ra
Dòng máu Việt chảy trong hồn người Việt
Đang bồn chồn thao thức với Trường Sa
Khi hy sinh ở đảo đá Gạc Ma
Các anh lấy ngực mình làm lá chắn
Để một lần Tổ quốc được sinh ra
Máu các anh thấm vào lòng biển thẳm
Cờ Tổ quốc phất lên trong mưa đạn
Phút cuối cùng đảo đá hoá biên cương
Anh đã lấy thân mình làm cột mốc
Chặn quân thù trên biển đảo quê hương
Anh đã hoá cánh chim muôn dặm sóng
Hướng về nơi đất mẹ vẫn mong chờ
Nếu mẹ gặp cánh chim về từ biển
Con đấy mà, mẹ đã nhận ra chưa?
Có nơi nào như đất nước chúng ta
Viết bằng máu cả ngàn chương sử đỏ
Khi giặc đến vạn người con quyết tử
Cho một lần Tổ quốc được sinh ra
[…]
Sớm mai này nắng ấm ở Trường Sa
Tiếng gà gáy bình yên trên ngực đảo
Tiếng trẻ nhỏ đến trường nơi sóng bão
Thêm một lần Tổ quốc được sinh ra
21/6/2011
(Nguyễn Việt Chiến, nguồn: thivien.net)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản?
Trả lời
Thể thơ: Tám chữ
Câu 2. Tìm những từ ngữ, hình ảnh nói về những người chiến sĩ hải quân ở đảo đá Gạc Ma được thể hiện trong bài thơ?
Trả lời
Những từ ngữ, hình ảnh nói về những người chiến sĩ hải quân ở đảo đá Gạc Ma được thể hiện trong bài thơ: Đứng như tượng đài quyết tử, lấy ngực mình làm lá chắn, lấy thân mình làm cột mốc để chặn quân thù, hoá cánh chim muôn dặm sóng.
Câu 3. Cấu trúc “…một lần Tổ quốc được sinh ra” được lặp lại nhiều lần trong bài thơ. Em hãy nhận xét tác dụng của việc điệp lại cấu trúc này?
Trả lời
Tác dụng của phép điệp cấu trúc: “…một lần Tổ quốc được sinh ra”:
+ Tạo nhịp điệu, tăng tính liên kết giữa các câu thơ, đoạn thơ.
+ Nhấn mạnh sự hi sinh cao cả của những người lính Gạc Ma đem lại độc lập, tự do của Tổ quốc, làm cho Tổ quốc được sinh ra thêm một một lần nữa: các anh như tượng đài quyết tử, máu các anh thấm vào lòng biển, anh lấy thân mình làm cột mốc, khi giặc đến vạn người con quyết tử…Nhờ sự hi sinh đó, cuộc sống bình yên đã trở lại trên hòn đảo đau thương này.
+ Nhấn mạnh sự khâm phục, tự hào, lòng biết ơn của tác giả đối với sự hi sinh của những người lính Gạc Ma.
Câu 4. Những dòng thơ sau đây gợi cho em suy nghĩ gì?
Có nơi nào như đất nước chúng ta
Viết bằng máu cả ngàn chương sử đỏ
Trả lời
– Nội dung của câu thơ: Đất nước chúng ta được hình thành nên từ máu của bao thế hệ, của ngàn năm dựng nước và giữ nước.
– Những dòng thơ gợi cho em suy nghĩ:
+ Để có được cuộc sống hoà bình, hạnh phúc như ngày hôm nay, chúng ta đã phải đánh đổi bằng mồ hôi, xương máu của những thế hệ cha anh đi trước, bằng lịch sử hàng ngàn năm chiến đấu.
+ Chúng ta cần trân trọng và ghi nhớ công ơn của những người anh hùng, đã quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.
+ Bản thân chúng ta cần có ý thức trách nhiệm trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước, để xứng đáng với sự hi sinh của các thế hệ cha anh.
Câu 5. Từ sự hi sinh của những người lính ở đảo Gạc Ma trong bài thơ, chúng ta càng thêm yêu, tự hào và trân trọng về chủ quyền biển đảo của đất nước. Vậy trước tình hình biển đảo phức tạp như hiện nay, theo em, chúng ta cần làm gì để góp phần giữ gìn chủ quyền thiêng liêng ấy?
Trả lời
Để góp phần giữ gìn chủ quyền biển đảo, chúng ta cần:
– Tìm hiểu lịch sử, pháp luật để có nhận thức đúng đắn về vấn đề: chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam trên Biển Đông.
– Thực hiện tốt các chủ trương, chính sách pháp luật của nhà nước, đặc biệt về biển đảo.
– Thực hành tuyên truyền vấn đề giữ gìn chủ quyền biển đảo đến mọi người.
– Phê phán, đấu tranh với các hành vi xâm phạm chủ quyền biển đảo Việt Nam.
– Tích cực tham gia, hưởng ứng các phong trào bảo vệ chủ quyền biển đảo, ví dụ như: “Vì Trường Sa thân yêu”, “Góp đá xây Trường Sa”, “Đồng hành cùng ngư dân trẻ ra khơi”, “Tuổi trẻ hướng về biển, đảo của Tổ quốc”…