Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
(…)
– “Chàng chàng hỡi! tri âm từ thủa
Nỗi sinh nhai dìu búa, bếp lò
Nghĩ mình cũng đấng trượng phu
Tây nho chữ nghĩa không thua chi đời
Đời nào đã mấy ai tài trí
Cũng vinh hoa phú quí như không
Cũng xe bóng, cũng ngựa hồng
Cũng trăm, nghìn, vạn bạc đồng trong tay
Chàng chẳng nghĩ cho tầy người khác
Lối công danh chen bước kịp thì
Làm cho phỉ chí nam nhi
Trước là phu quí, sau thì phụ vinh
Chẳng hơn ở rừng xanh một giải?
Sớm sương non! tối lại giăng ngàn!
Bòng bong đôi mớ củi tàn
Con reo rắt đói, vợ than thở nghèo!”
– “Mình mình hỡi, nghĩ sao mà hẹp!
Kiếp ở đời là kiếp phù sinh
Mây vàng chớp nhoáng bên mình
Sinh sinh hoá hoá cái hình phù du
(…)
Bụi hồng mặc khách đông tây
Quẩy than đủng đỉnh, tháng ngày tiêu dao
Nhà gianh cỏ leo teo mà mát
Cơm muối dưa xuông nhạt càng thanh
Đôi khi ngọn núi đầu ghềnh
Vui duyên giăng gió, mặn tình cỏ hoa
Khi than đắt, rượu ba bảy hớp
Vợ, chồng, con hoà hợp một đoàn
Thú vui lắm thú thanh nhàn
Khúc ca tiếng hạc, cung đàn gió thông
Sướng đến thế, mà không biết sướng!
Còn than thân mong tưởng như ai
(Vợ chồng người đốt than trên núi, Tản Đà, Trích tập thơ Khối tình con III, 1932)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản. Chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết thể thơ qua bốn câu thơ đầu.
Trả lời
– Thể thơ của văn bản: song thất lục bát
– Một số dấu hiệu nhận biết thể thơ qua bốn câu thơ đầu: 2 câu đầu là câu song thất (2 câu có 7 chữ), 2 câu sau là cặp lục bát (1 câu 6 chữ, 1 câu 8 chữ)
Câu 2. Em hiểu thế nào về sự khác biệt trong mong muốn của hai nhân vật người vợ và người chồng được thể hiện trong văn bản trên?
Trả lời
– Mong muốn của người vợ: muốn hưởng cuộc sống giàu sang, vinh hoa phú quý.
– Mong muốn của người chồng: muốn sống cuộc sống an nhàn, bình dị trên núi, không bon chen với đời, chỉ cần gia đình ấm êm, hạnh phúc.
Câu 3. Phân tích một biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:
Đời nào đã mấy ai tài trí
Cũng vinh hoa phú quí như không
Cũng xe bóng, cũng ngựa hồng
Cũng trăm, nghìn, vạn bạc đồng trong tay
Trả lời
– Biện pháp tu từ: liệt kê. Tác giả liệt kê những vật chất xa hoa, giàu sang phú quý như: xe bóng; ngựa hồng; trăm, nghìn, vạn bạc đồng
– Tác dụng:
+ Gợi hình: Tạo nên bức tranh sinh động về cuộc sống xa hoa của giới thượng lưu, nơi mà tiền bạc và quyền lực là thước đo giá trị con người.
+ Gợi cảm: Thể hiện thái độ phê phán, châm biếm đối với lối sống chạy theo danh vọng, vật chất, coi trọng tiền bạc hơn tình nghĩa. Đồng thời, câu thơ còn thể hiện nỗi buồn, tiếc nuối cho những con người bị cuốn vào vòng xoáy của danh lợi, đánh mất đi bản chất tốt đẹp của mình.
Câu 4. Bằng những hình dung về hai lối sống được thể hiện qua mong muốn của nhân vật người vợ và người chồng trong văn bản, em hãy lựa chọn lối sống phù hợp với bản thân và trình bày lý do lựa chọn trong khoảng 5-7 câu.
Trả lời
HS lựa chọn lối sống phù hợp với bản thân và lí giải phù hợp. Gợi ý:
– Bản thân sẽ cố gắng nỗ lực hết sức để có được cuộc sống giàu sang, phú quý.
– Sống một cuộc sống giản dị, chỉ cần vừa đủ, gia đình hạnh phúc, êm ấm.
– ….