Giới thiệu tác giả Đào Duy Anh (Tiểu sử, sự nghiệp, phong cách sáng tác, nhận định)

Bình chọn

Đào Duy Anh là một trong những người có đóng góp to lớn với công trình nghiên cứu, giáo trình sáng giá. Cùng tìm hiểu về tác giả qua bài viết Giới thiệu tác giả Đào Duy Anh (Tiểu sử, sự nghiệp, phong cách sáng tác, nhận định) nhé!

Hướng dẫn đọc nhanh

Tiểu sử

– Đào Duy Anh sinh ngày 25 tháng 4 năm 1904 – mất ngày 1 tháng 4 năm 1988.

– Quê quán: Thanh Hóa, tuy nhiên dòng họ của ông vốn gốc ở làng Khúc Thủy, tổng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (nay là huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội).

– Gia đình: Các em trai của ông là Đào Duy Kỳ, Đào Duy Dếnh, Đào Hùng, Đào Phan.

– Học vấn: đỗ Thành chung tại trường Quốc học Huế năm 1923.

Giới thiệu tác giả Đào Duy Anh (Tiểu sử, sự nghiệp, phong cách sáng tác, nhận định)

Sự nghiệp

– Sau khi đỗ thành chung thì ông không làm công chức dưới chính quyền thực dân Pháp mà làm nghề dạy học ở Trường Tiểu học Đồng Hới tỉnh Quảng Bình.

– Cuối năm 1925: ông tham gia sự kiện Hội Quảng Tri Đồng Hới đón tiếp Phan Bội Châu trên đường từ Hà Nội vào Huế.

– Đào Duy Anh tham gia Việt Nam Cách mạng Đảng năm 1926 và sau khi đảng đổi tên thành Tân Việt Cách mạng Đảng (tháng 7 năm 1928) thì ông trở thành Tổng Bí thư.

– Năm 1928: ông sáng lập Quan hải tùng thư, với sự cộng tác của những trí thức như Võ Liêm Sơn, Trần Đình Nam, Phan Đăng Lưu… xuất bản những tập sách phổ cập để người đọc làm quen với tư tưởng khoa học và duy vật lịch sử

– Tháng 7 năm 1929: Đào Duy Anh bị chính quyền bắt giam cho đến đầu năm 1930. Từ đó ông chuyên tâm nghiên cứu văn hóa bắt đầu là từ điển học rồi văn hóa, văn học, sử học

– Sau Cách mạng tháng Tám, Đào Duy Anh được mời giảng dạy môn Lịch sử tại Đại học Văn khoa Hà Nội.

– Ông là Uỷ viên Ban vận động Đại hội văn hóa toàn quốc năm 1946.

– Trong kháng chiến chống Pháp, ông hoạt động trong Chi hội văn nghệ Liên khu IV

– Năm 1950: ông được mời ra Việt Bắc làm Trưởng ban Sử – Địa thuộc Vụ Văn học Nghệ thuật, Bộ Giáo dục.

– Năm 1952: Đào Duy Anh về Thanh Hóa giảng dạy tại trường Dự bị Đại học

– Năm 1954: Ông trở về Hà Nội trở thành chủ nhiệm bộ môn cổ sử Việt Nam tại trường Đại học Sư phạm và Đại học Văn khoa.

– Từ năm 1955 – 1960: Chủ nhiệm khoa Sử Trường Đại học Sư phạm và Chủ nhiệm Bộ môn Cổ sử Việt Nam cho đến năm 1958 Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội,

– Năm 1956: ông có bài trả lời phỏng vấn về vấn đề mở rộng tự do, dân chủ đăng trên bán nguyệt san Nhân văn số 5 (ngày 20 tháng 11)

– Năm 1958: Đào Duy Anh chuyển sang làm việc tại Bộ Giáo dục

– Năm 1960: Chuyển sang Viện Sử học Từ đây, ông thôi công tác giảng dạy đại học và tập trung vào nghiên cứu

– Trong những năm từ 1960 đến 1970: Đào Duy Anh dịch, hiệu đính chú giải nhiều bộ sách lớn về văn hoá, sử học

– Ông nghỉ hưu năm 1965 nhưng vẫn tiếp tục nghiên cứu cho đến năm 1988.

Tác phẩm

– Từ điển:

+ Hán – Việt từ điển (1932)

+ Pháp – Việt từ điển (1936)

+ Từ điển Truyện Kiều (viết xong năm 1965, xuất bản năm 1974)

– Giáo trình, công trình nghiên cứu:

+ Việt Nam văn hóa sử cương (1938)

+ Khổng giáo phê bình tiểu luận (1938)

+ Trung Hoa sử cương (1942)

+ Khảo luận về Kim Vân Kiều (1943)

+ Lịch sử Việt Nam (giáo trình đại học, 1956)

+ Cổ sử Việt Nam (giáo trình đại học, 1956)

+ Lịch sử cổ đại Việt Nam (1957) gồm 4 tập: “Nguồn gốc dân tộc Việt Nam”, “Vấn đề An Dương Vương và nhà nước Âu Lạc”, “Văn hóa đồ đồng và trống đồng Lạc Việt”, “Giai đoạn quá độ sang chế độ phong kiến”.

+ Vấn đề hình thành của dân tộc Việt Nam (1957)

+ Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến thế kỷ XIX (2 tập, 1958)

+ Đất nước Việt Nam qua các đời (1964)

+ Chữ Nôm, nguồn gốc, cấu tạo và diễn biến (1975)

– Hiệu đính, biên dịch, chú giải:

+ Lịch triều hiến chương loại chí (1961 – 1962)

+ Đại Nam thực lục (1962 – 1977)

+ Phủ biên tạp lục (1964)

+ Đại Việt sử ký toàn thư (1967 – 1968)

+ Đại Nam nhất thống chí (1969 – 1971)

+ Binh thư yếu lược (1970)

+ Gia Định thành thông chí.

+ Nguyễn Trãi toàn tập (1969)

+ Khóa hư lục (1974)

+ Sở từ (1974)

+ Truyện Hoa Tiên9 (1978)

+ Thơ chữ Hán Nguyễn Du (1988)

– Ngoài ra ông còn biên dịch và chú giải Kinh Thi, “Đạo Đức Kinh và học thuyết của Lão Tử” nhưng chưa xuất bản.

– Nhớ nghĩ chiều hôm (hồi ký, xuất bản năm 1989)

Giải thưởng, vinh danh

– Đào Duy Anh là một trong số ít nhân vật Việt Nam được ghi tên vào bộ từ điển Larousse với tư cách là một nhà bách khoa toàn thư của thời hiện đại.

– Đào Duy Anh được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học xã hội năm 2000.

– Tên của ông được đặt cho các con đường tại: Quận Phú Nhuận (Hồ Chí Minh), quận Đống Đa (Hà Nội), thành phố Thanh Hóa, thành phố Hạ Long (từ đường Trần Phú tới đường Trần Thái Tông)…

Phong cách sáng tác

Đào Duy Anh là một trong những người có đóng góp to lớn với công trình nghiên cứu, giáo trình sáng giá. Với trí thức đã được tích lũy trong quá trình nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi, người thầy giáo Đào Duy Anh đã nghiêm túc, cống hiến, chỉnh sửa, chắt lọc những thông tin để cung cấp vào trong trang văn của mình một cách chính xác, giúp cho người đọc, tham khảo và hiểu thêm về lịch sử, văn học,.. . Vốn từ vựng phong phú, đa dạng, phù hợp, bố cục, kết cấu chặt chẽ, gắn kết, nội dung liên quan đến vấn đề mạch lạc, hấp dẫn, lôi cuốn người đọc đến với những cuốn sách của nhà văn.

Nhận định, đánh giá

GS – NGND Phan Huy Lê: “GS Đào Duy Anh, người thầy của những thế hệ sử gia đầu tiên được đào tạo từ nền ĐH Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám 1945”

GS – NGND Hà Văn Tấn: “Chúng ta đã mất đi một nhà bách khoa, một nhà văn hóa lớn. Đóng góp của ông cho văn hóa dân tộc thật là lớn lao”

GS Trần Quốc Vượng: “Đào Duy Anh là đệ nhất từ điển gia, là nhà văn hóa, nhà học giả Liên Đa Xuyên ngành”