Có nhiều dạng văn nghị luận văn học, tuy nhiên dạng văn này vẫn tuân theo một dàn ý chung, đảm bảo những luận điểm cần thiết của bài văn. Dưới đây Tramvanhoc giới thiệu Một số kĩ năng viết bài văn nghị luận văn học hay, cùng theo dõi nhé!
1. Nghị luận văn học là gì?
Nghị luận văn học là dạng văn bản dùng để bày tỏ sự cảm thụ tác phẩm văn học theo suy nghĩ của cá nhân, là những lý lẽ để đánh giá, phân tích, bàn bạc về vấn đề thuộc lĩnh vực văn học.
2. Một số dạng đề nghị luận văn học
a. Nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích
b. Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ
c. Nghị luận về một nhân vật, chi tiết trong tác phẩm văn học
d. Phân tích tình huống truyện
e. Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học.
f. Tích hợp nghị luận xã hội
3. Phương pháp viết bài văn nghị luận văn học
3.1. Phương pháp viết chung
a. Cấu trúc mở bài
+) Giới thiệu tác giả, tác phẩm
+) Hoàn cảnh sáng tác
+) Chủ đề, nội dung tác phẩm
+) Trích dẫn đề, nêu nhận xét chung.
b. Cấu trúc thân bài
– Đoạn văn phần thân bài trong bài phân tích thường được sắp xếp theo trình tự: khái quát – phân tích – tổng hợp. Đối với thể loại trữ tình có thể được dựng đoạn theo cách sau đây:
– Câu mở đoạn (khái quát): Mượn một nét nghệ thuật để dẫn đến nội dung khái quát hoặc giới thiệu ý chung của câu thơ, đoạn thơ, đoạn văn.
– Trích dẫn câu thơ, đoạn thơ, đoạn văn.
– Phân tích
+ Giải thích từ ngữ, câu
+ Nội dung diễn đạt
– Liên hệ
+ Liên hệ tác giả, hoàn cảnh xã hội
+ Liên hệ so sánh văn học, cảm xúc của người phân tích.
+ Câu kết đoạn và chuyển ý (tổng hợp)
– Đánh giá nội dung, nghệ thuật
c. Cấu trúc kết bài
– Khái quát vấn đề nghị luận, đánh giá thành công nội dung và nghệ thuật.
– Liên hệ mở rộng.
3.2. Nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích
a. Mở bài
– Giới thiệu tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình.
b. Thân bài
– Bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật của truyện.
– Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, có phân tích chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
c. Kết bài
– Nêu nhận định, đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
3.3. Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ
a. Mở bài
– Giới thiệu khái quát về bài thơ, đoạn thơ.
– Trích dẫn thơ, bước đầu nêu nhận xét đánh giá
b. Thân bài
– Phân tích, bình giá ngôn từ, hình ảnh, giọng điệu, nội dung cảm xúc… của tác phẩm.
– Lần lượt trình bày những suy nghĩ, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ, bài thơ.
c. Kết bài
– Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ, bài thơ.
3.4. Nghị luận về một nhân vật, chi tiết trong tác phẩm văn học
a) Mở bài
– Giới thiệu về tác giả, tác phẩm.
– Nêu nhân vật (chi tiết) cần nghị luận.
b) Thân bài
– Tóm tắt tác phẩm (dẫn dắt đến chi tiết với dạng bài nghị luận về chi tiết).
– Giới thiệu, phân tích các đặc điểm của nhân vật: Lai lịch, ngoại hình, ngôn ngữ, nội tâm, cử chỉ hành động… (Bỏ qua phần này với đề chi tiết)
– Vai trò của nhân vật/chi tiết đối với tác phẩm: thể hiện nội dung tác phẩm (giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo…); thể hiện nghệ thuật tác phẩm (điểm nhìn, tình huống, tâm lí).
c) Kết bài
– Đánh giá vai trò của nhân vật/chi tiết đối với sự thành công của tác phẩm.
3.5. Phân tích tình huống truyện
1) Mở bài
– Giới thiệu về tác giả, tác phẩm.
– Dẫn dắt giới thiệu về tình huống truyện.
2) Thân bài
– Nêu ra tình huống truyện trong tác phẩm.
– Ý nghĩa của tình huống truyện trong việc thể hiện nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
3) Kết bài
– Khẳng định giá trị của tình huống truyện.