Nghị luận tác phẩm Gai của tác giả Mai Văn Phấn

Từ học cấp hai các em đã được làm quen với Con chào mào của Mai Văn Phấn, đến cấp ba các em có dịp tìm hiểu tác phẩm Gai. Đây là một bài thơ rất độc đáo, tiêu biểu cho phong cách sáng tác của ông. Nghị luận tác phẩm Gai của tác giả Mai Văn Phấn để hiểu hơn về phong cách sáng tác của nhà thơ nhé.

Nghị luận tác phẩm Gai của tác giả Mai Văn Phấn – Mẫu 1

Thế giới nghệ thuật trong thơ Mai Văn Phấn là một cấu trúc đa dạng, phức tạp và liên tục biến đổi. Với bài thơ Gai một bài thơ giàu tính chiêm nghiệm và triết lý của nhà thơ chúng ta sẽ thấy rõ được mối quan hệ khăng khít giữa quá trình sáng tạo của người nghệ sĩ với thành quả nghệ thuật đạt được.

Sớm

Hái bông hoa hồng

Chiều

Gai cào mộng mị

Bốn câu thơ đầu tiên là hình ảnh tương phản sớm/ chiều, hai khoảng thời gian khác nhau. Sớm là lúc hái bông hoa hồng, gặt hái những thành quả đẹp đẽ của thiên nhiên mang lại; nhưng đến chiều gai cào trong mộng mị, là lúc phải gánh chịu những tổn thương, mất mát.

Nghị luận tác phẩm Gai của Mai Văn Phấn

Sẹo 

Lên xanh biếc thế

Gai

Trong hồn đơm hoa

Nhưng chính trải qua những đau thương, mất mát khiến da phải lên sẹo, tổn thương thì cuối cùng sẽ nhận được thành quả ngọt ngào “trong hồn đơm hoa”. Ở đây tác giả đã sử dụng những hình ảnh ẩn dụ độc đáo “gai” là tượng trưng cho những chông gai, trắc trở, những thử thách đặt ra trong cuộc sống hàng ngày. “Hoa” là hình ảnh ẩn dụ cho những thành công, may mắn trong cuộc sống. Chỉ khi trải qua những khó khăn, trắc trở con người mới có thể đạt được được những điều đẹp đẽ của cuộc sống. Sự trở lại của hình ảnh bông hoa ở câu thơ cuối cùng làm cho ý thơ được cân đối hài hoà, nó nhắc khéo về quá trình sáng tạo của người nghệ sĩ. Người nghệ sĩ luôn có tâm hồn tràn ngập cái đẹp, sự sáng tạo không ngừng nghỉ để có thể chinh phục được những điều đẹp đẽ của cuộc sống.

Nghị luận tác phẩm Gai của tác giả Mai Văn Phấn – Mẫu 2

Bài thơ Gai của tác giả Mai Văn Phấn là một thi phẩm độc đáo. Ngay từ nhan đề tác phẩm Gai đã là hình ảnh ẩn dụ cho rất nhiều điều ý nghĩa về cuộc sống. Gai trong tác phẩm này là những chiếc gai trên cây hoa hồng. Hoa hồng đẹp nhưng vẫn có những gai nhọn. Những chiếc gai có thể gây chảy máu nếu vô tình chạm phải. Nhưng chỉ khi dấn thân, đối diện với những chiếc gai tua tủa ấy thì con người mới có thể ngắt được những bông hoa tươi đẹp.

Sớm

Hái bông hoa hồng

Chiều

Gai cào mộng mị

Hình ảnh tương phản giữa hai hành động diễn ra trong hai không gian khác nhau. Sớm thì hái bông hoa hồng, chiều thì gai cào trong mộng mị. Đó chính là hoạt động sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ. Gai và hoa chính là những hình ảnh ẩn dụ cho một bên là thành quả nghệ thuật và một bên là những chông gai trắc trở trải qua. Sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ không hề đơn giản, nhà thơ, nhà văn phải liên tục chắt lọc, tìm tòi, từ hàng tấn quặng ngôn từ mới có thể lấy được một từ ngữ đắt giá. Quá trình đó có thể gây ra những tổn thương, mất mát và đó chính là những chông gai mà người nghệ sĩ cần trải qua. Thành quả đạt được vô cùng ngọt ngào.

Nghị luận tác phẩm Gai của Mai Văn Phấn

Sẹo 

Lên xanh biếc thế

Gai

Trong hồn đơm hoa

Bốn câu thơ cuối cùng cũng là những hình ảnh vô cùng độc đáo và gợi ra nhiều tầng bậc ý nghĩa. Sẹo ở da do gai nhọn đâm vào nhưng không hề gây đau, không hề khó chịu mà còn lên xanh biếc, gai từ trong cành và cũng trong hồn đơm ra hoa. Bài thơ sử dụng những hình ảnh ẩn dụ nhiều tầng bậc, ngôn ngữ giàu sức gợi đặc biệt là thể thơ tự do, ngắt nhịp linh hoạt, độc đáo, một số các từ ngữ như sớm, chiều, sẹo, gai được ngắt riêng thành từng câu thơ gợi ra chiêm nghiệm độc đáo trong lòng độc giả. Bài thơ khá tiêu biểu cho những nét đặc trưng trong thơ của Mai Văn Phấn, hồn thơ rộng mở, khoáng đạt và có nhiều tầng bậc ý nghĩa về cuộc sống.

Nghị luận tác phẩm Gai của tác giả Mai Văn Phấn – Mẫu 3

Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến khi bàn luận về thơ Mai Văn Phấn đã viết rằng: “Nếu có một nhà thơ nào đó đang luôn tự đổi mới thơ mình và phá vỡ các nhịp nhiệu mòn cũ trong các thể nghiệm thơ hôm nay, theo tôi, người đó phải là Mai Văn Phấn.” Thơ của Mai Văn Phấn là như vậy, luôn có những đặc điểm riêng khiến người ta vừa đọc một lần đã ghi nhớ. Bài thơ “Gai” của ông cũng là một trong những tác phẩm như vậy.

Ngay từ tựa đề, “Gai” đã gợi ra cho chúng ta nhiều những suy nghĩ, những liên tưởng thật ấn tượng. Gai là biểu tượng cho sự gai góc, cứng rắn, mạnh mẽ của con người. Còn đối với tác phẩm “Gai” của tác giả Mai Văn Phấn, tác giả đã tập trung vào miêu tả những chiếc gai của loài hoa hồng. Hoa hồng đẹp, kiêu hãnh là vậy nhưng lại được bao bọc xung quanh bởi gai nhọn. Gai nhọn tua tủa đâm ra khiến con người ta phải rỉ máu mỗi khi chạm vào hoa hồng. Thế nhưng, vượt qua được những khó khăn, đau đớn ấy thì con người mới có thể giữ được vẻ đẹp của hoa hồng cho riêng mình.

Sớm

Hái bông hoa hồng

Chiều

Gai cào mộng mị

Không gian như được vẽ ra với hai không gian tương phản, đối lập với nhau là thời gian sáng và tối. Hai không gian tương phản như tương trưng cho những điều mà người nghệ sĩ cống hiến cho cuộc đời nghệ thuật của mình. “Hái hoa hồng” là ẩn dụ cho những thành công, những giải thưởng mà người nghệ sĩ đạt được trong cuộc sống của họ. Là những điều mà người đời nhìn thấy được khi nói về họ. Nhưng ẩn đằng sau những hào quang rực rỡ ấy, người nghệ sĩ đã phải nếm trải biết bao nhiêu đắng cay, khổ cực, thậm chí là cả những lúc phải đánh đổi bằng máu và nước mắt để đạt được thành công ấy. Nếu như buổi sáng là thời gian để họ tỏa sáng, thì khi trời đã tối là thời gian để họ rèn luyện mình đạt được những thành công đó. Sáng tạo nghệ thuật là cả một quá trình cần sự cố gắng không ngừng nghỉ. Các nhà văn, nhà thơ không những chỉ tìm nguồn cảm hứng cho thơ của mình, mà còn phải không ngừng trau dồi vốn tuwgf vựng, vốn tri thức của mình. Thế nhưng, những trái ngọt mà họ gặt hái được là không thể phủ nhận.

Sẹo 

Lên xanh biếc thế

Gai

Trong hồn đơm hoa

Những vết sẹo được tạo nên bởi gai nhọn không chỉ làm cho con người đau đớn, mà còn ngược lại làm con người càng ngày trở nên mạnh mẽ, gai góc để đối diện với cuộc đời sóng gió ngoài kia. Những chiếc gai của con người sẽ mọc lên từ những vết sẹo ấy của bản thân mình. Những chiếc gai ấy không chỉ có công dụng làm đau người khác, mà còn để bảo vệ vẻ đẹp của bông hoa ấy. Gai từ trong cành và cũng trong hồn đơm ra hoa.

Bài thơ sử dụng những hình ảnh ẩn dụ nhiều tầng bậc, ngôn ngữ giàu sức gợi đặc biệt là thể thơ tự do, ngắt nhịp linh hoạt, độc đáo, một số các từ ngữ như sớm, chiều, sẹo, gai được ngắt riêng thành từng câu thơ gợi ra chiêm nghiệm độc đáo trong lòng độc giả. Bài thơ khá tiêu biểu cho những nét đặc trưng trong thơ của Mai Văn Phấn, hồn thơ rộng mở, khoáng đạt và có nhiều tầng bậc ý nghĩa về cuộc sống.

Có thể nói rằng bài thơ “Gai” đã cho chúng ta thấy được chân thật những đặc điểm nổi bật của thơ ca Mai Văn Phấn. Tác phẩm cũng trở thành một trong những tác phẩm nổi bật của thơ ca hiện đại Việt Nam.