Phân tích bài thơ tiếng đàn mưa – Mẫu 1
Tiếng mưa rơi luôn là âm thanh khiến người ta thổn thức, nhớ về những kí ức, kỉ niệm khó quên. Đây cũng là âm thanh mang tới cho con người những tâm trạng khắc khoải, nhớ nhung và suy tư trầm lặng. Mang tâm trạng của người đứng trước mưa, buồn man mác, Bích Khê đã khéo léo lồng ghép những cảm xúc bồi hồi của mình vào tác phẩm “Tiếng đàn mưa”. Cảm giác buồn nhớ của sự cô đơn đã chuyển tiếng mưa thành tiếng đàn, ngân lên khúc ca đầy xuyến xao, lay động lòng người.
Bài thơ được “kéo bức màn” với khung cảnh một ngày mưa, nhẹ nhàng, bình yên đến lạ:
“Mưa hoa rụng, mưa hoa xuân rụng
Mưa xuống lầu, mưa xuống thềm lan
Mưa rơi ngoài nẻo dặm ngàn
Nước non rả rích giọng đàn mưa xuân.”
Khung cảnh trở nên hữu tình với hình ảnh “mưa hoa xuân” rụng. Cơn mưa ấy được miêu tả như một khởi đầu của năm mới, giúp cây cối, cảnh vật đâm chồi phát triển. Tuy nó phủ lên cảnh vật một tấm màn che, nhưng bên trong chúng, những mầm sống đang được ấp ủ chờ cơ hội bung chồi. Những giọt mưa mang những nốt nhạc trầm. Chúng rơi xuống lầu, xuống thềm nhà, điệu nhạc lách tách của thiên nhiên tạo thành một bản giao hưởng thật lạ. Tác giả đã miêu tả những giọt mưa này như “giọng đàn mưa xuân”, là bản nhạc thôi miên mùa xuân mang tới cho đất trời và con người. Khi nhạc điệu ấy vang lên, mỗi người lại có những hồi tưởng về những ký ức tươi đẹp đã qua.
“Lầu mưa xuống, thêm lan mưa xuống
Cùng nước non hoa rụng mưa xuân
Mưa rơi ngoài nội trên ngàn
Nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi.”
Giọt mưa chạy từ thềm nhà, chạy xuống cánh đồng hoa đang khoe sắc rực rỡ. Mưa lan từ thung lũng tới đỉnh núi, một bức tranh khung cảnh hùng vĩ được bao phủ bởi một tấm màn mưa trắng xóa, lau đi những nỗi buồn, xoa dịu những nỗi đau, những kỉ niệm không hạnh phúc của quá khứ để đón nhận những điều mới mẻ. Cụm từ “ngoài nội trên ngàn” mở ra một không gian cao, dài và rộng, buồn man mác. Tiếng lòng của Bích Khê và của độc giả được khơi lên với những câu chuyện riêng biệt trong câu thơ cuối “nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi”
Đầm mưa xuống nẻo đồi mưa xuống
Bóng dương tà rụng bóng tà dương
Hoa xuân rơi với bóng dương
Mưa trong ý khách mưa cùng nước non.
Mưa rơi khắp nơi, chảy trôi trong từng ngóc ngách. Cảnh vật rơi theo mưa. Những triền đồi ngập trong màn mưa trắng. Khi “bóng dương” lặn, mưa xuân cùng màu nhờn nhợt của ánh sáng tạo thành một khung cảnh mơ hồ, ma mị và ngập tràn sắc màu. Bích Khê đã khéo léo lồng vào câu thơ những tình cảm sâu sắc về tình yêu thiên nhiên. Chỉ có tấm lòng yêu và trân trọng thiên nhiên mới có thể tạo nên những áng thơ hay và tràn đầy cảm xúc đến thế.
Rơi hoa kết mưa còn rả rích
Càng mưa rơi cánh tịch bóng dương
Bóng dương với khách tha hương
Mưa trong ý khách muôn hàng lệ rơi
Mưa đã kích thích dòng cảm xúc đọng trong lòng tác giả. Sự đơn côi dưới bóng chiều hòa vào màn mưa rả rích của “cơn mưa xuân” khiến tác giả lại da diết nhớ quê hương yêu dấu. Miền quê thân thương hiện về xa xôi trong tâm tưởng của Bích Khê khiến khung cảnh càng thêm buồn. “Mưa ngoài trời – mưa trong lòng”, câu thơ thể hiện cho sự cảm nhận sâu sắc của một tâm hồn đơn độc, chìm vào giai điệu buồn của mưa càng làm tâm trạng trở nhớ quê trở nên da diết.
Sử dụng thành công thể thơ song thất lục bát, Bích Khê đã thành công gợi tả một không gian lắng đọng, buồn, gợi cảm. Giọng thơ nhẹ nhàng, ngôn ngữ giàu cảm xúc, cùng những hình ảnh sống động đã khơi gợi nhiều cảm xúc khó tả trong lòng người đọc. “Tiếng đàn mưa” đã thành công trong việc gợi lên cảm xúc, suy tư về nỗi nhớ, cô đơn, tình yêu thiên của tác giả nói riêng và độc giả nói chung.
Phân tích bài thơ tiếng đàn mưa – Mẫu 2
Đầy cảm xúc mỗi khi mưa rơi, như thể lòng người trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết. Tiếng mưa đi kèm với những tâm trạng khắc khoải, nhớ nhung và suy tư về cuộc sống. Như một người đứng trước mưa, cảm xúc xao xuyến trong lòng, Bích Khê đã lồng ghép những cảm xúc ấy vào tác phẩm của mình, bài thơ “Tiếng đàn mưa”.
Bài thơ mở đầu với khung cảnh một ngày mưa:
“Mưa hoa rụng, mưa hoa xuân rụng
Mưa xuống lầu, mưa xuống thềm lan
Mưa rơi ngoài nẻo dặm ngàn
Nước non rả rích giọng đàn mưa xuân.”
Những giọt mưa rơi như những điệu nhạc nặng hạt. Chúng rơi từ “lầu”, từ “thềm lan”, phủ lên mọi thứ xung quanh, tạo nên một khung cảnh thực tế được tô điểm bằng những nét vẽ tinh tế của tác giả. Bích Khê mô tả những giọt mưa này như “giọng đàn mưa xuân”, thể hiện sự thôi miên của mùa xuân, khi tiếng mưa trở thành giai điệu lôi cuốn con người, gợi nhớ về những kỷ niệm êm đềm và những khoảnh khắc tươi đẹp đã qua.
“Mưa rơi xuống lầu, thềm lan mưa xuống
Cùng nước non hoa rụng mưa xuân
Mưa rơi ngoài nội trên ngàn
Nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi.”
Mưa rơi từ lầu xuống, từ thềm lan xuống cánh đồng hoa lan tươi đẹp. Mưa lan tỏa từ những thung lũng đến những đỉnh núi, một cảnh vật chỉ toàn giọt mưa, rửa sạch những dấu vết cũ để đón nhận những điều mới mẻ. “Nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi” như là tiếng lòng đầy cảm xúc, tiếng đàn lồng vào tiếng mưa, gợi lên tâm trạng riêng biệt của mỗi người.
“Đầm mưa xuống nẻo đồi mưa xuống
Bóng dương tà rụng bóng tà dương
Hoa xuân rơi với bóng dương
Mưa trong ý khách mưa cùng nước non.”
Mưa rơi khắp nơi, mỗi cảnh vật đều rơi theo mưa. Những cánh đồi biến thành đầm mưa. Khi mặt trời lặn dần, cùng với hoa xuân rơi, tạo nên một bức tranh mơ hồ nhưng đầy màu sắc. Tác giả lồng vào đó cảm nhận sâu sắc về tình yêu thiên nhiên, chỉ có thể nhận ra vẻ đẹp từ thiên nhiên dưới những cơn mưa như thế.
“Rơi hoa kết mưa còn rả rích
Càng mưa rơi cánh tịch bóng dương
Bóng dương với khách tha hương
Mưa trong ý khách muôn hàng lệ rơi.”
Mưa là nguồn cảm xúc. Sự cô đơn dưới “bóng dương” khiến tâm trạng thêm buồn, nhớ nhung thêm nỗi nhớ về quê hương xa xôi. “Muôn hàng lệ rơi” như là biểu hiện cho sự cảm nhận sâu sắc của một tâm hồn đơn độc, với mưa như là nhạc cụ, những giọt lệ như là những giai điệu buồn.
Bích Khê đã thành công khi sử dụng thể thơ song thất lục bát kết hợp cùng với những từ ngữ giàu cảm xúc để diễn tả một cách sâu sắc. Với việc sử dụng những hình ảnh sống động, lặp lại từ “mưa” để nhấn mạnh không gian gợi cảm, cùng với giọng thơ nhẹ nhàng, đã khơi gợi nổi cảm từng chữ câu trong tâm trí người đọc. Bài thơ của Bích Khê đã thành công trong việc gợi lên cảm xúc, suy tư về nỗi nhớ, sự cô đơn và tình yêu thiên nhiên mà mưa mang lại.
Phân tích bài thơ tiếng đàn mưa – Mẫu 3
Điều khiến mỗi người trở nên nhạy cảm hơn khi mưa rơi. Tiếng mưa kèm theo những cảm xúc nhớ nhung, khắc khoải và những suy nghĩ về cuộc sống. Bích Khê đã khéo léo tái hiện cảm xúc này trong tác phẩm của mình, bài thơ “Tiếng đàn mưa”.
Bài thơ mở đầu với một khung cảnh mưa rơi:
“Mưa hoa rụng, mưa hoa xuân rụng
Mưa xuống lầu, mưa xuống thềm lan
Mưa rơi ngoài nẻo dặm ngàn
Nước non rả rích giọng đàn mưa xuân.”
Những giọt mưa như những đóa hoa rơi rụng. Chúng rơi xuống từng hạt, từ “lầu” xuống “thềm lan”. Mưa phủ lên mọi chỗ, tái hiện lại khung cảnh mưa bằng chính ngòi bút của tác giả. Ông mô tả tiếng mưa như “giọng đàn mưa xuân”. Mưa xuân mang đến niềm vui, và tiếng mưa nghe như tiếng đàn. Đó là âm thanh làm say đắm con người, nhắc nhớ về những kỷ niệm êm đềm và những điều tốt đẹp đã trải qua. Mưa rơi, phủ lên mọi nẻo đường:
“Lầu mưa xuống, thềm lan mưa xuống
Cùng nước non hoa rụng mưa xuân
Mưa rơi ngoài nội trên ngàn
Nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi.”
Mưa rơi xuống lầu, lại rơi xuống thềm hoa lan tươi đẹp. Mưa từ những cánh đồng đến những núi non và suối thác. Một khung cảnh chỉ có giọt mưa rửa sạch những thứ cũ, mang đến cái mới lạ. “Nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi”, chúng ta nghe thấy tiếng lòng đầy nghĩa khúc. Tiếng đàn có thể vang lên giữa tiếng mưa buồn. Nó gợi lên cái tâm tư khó đoán của khách, vui cũng như buồn, chỉ có thể là nhớ và tìm kiếm những kỷ niệm xưa:
“Đầm mưa xuống nẻo đồi mưa xuống
Bóng dương tà rụng bóng tà dương
Hoa xuân rơi với bóng dương
Mưa trong ý khách mưa cùng nước non.”
Lại là một đoạn thơ mô tả những nơi mưa rơi xuống, cảnh vật cũng rơi xuống cùng với mưa. Khắp nơi trên đồi, mưa rơi thành đầm. Khi mặt trời sắp lặn, với những cánh hoa xuân, khung cảnh mơ hồ và tưởng tượng. Chúng ta cảm nhận sâu sắc, tình yêu thiên nhiên mà chỉ có thể nhận ra sự đẹp từ thiên nhiên dưới mưa. “Mưa trong ý khách mưa cùng nước non”, chúng ta nhìn thấy tình yêu với thiên nhiên, đất nước, nơi chúng ta đang sống. Chính những cung bậc cảm xúc và tình yêu thiên nhiên, mưa nghe như một cây đàn và cũng như hiểu được cái đẹp mà thiên nhiên mang lại. Mượn cảnh như vậy, nhưng cũng mang lại cảm giác, gợi lên cảm giác và suy nghĩ:
“Rơi hoa kết mưa còn rả rích
Càng mưa rơi cánh tịch bóng dương
Bóng dương với khách tha hương
Mưa trong ý khách muôn hàng lệ rơi.”
Mưa mang đến cảm giác. Sự cô đơn dưới “bóng dương” làm cảm giác buồn, nhưng cảm giác sẽ càng buồn, càng buồn. Sự cô đơn như bao trùm, cùng với nỗi nhớ về quê hương cũng là “muôn hàng lệ rơi”. Đoạn thơ cuối cùng là sự giải thích cảm giác của cả bài thơ. Sự buồn rầu, nhớ về sự cô đơn đã biến tiếng mưa thành tiếng đàn, ngân lên khúc nhạc đầy xao xuyến, cảm giác, và cảm giác nhớ. Bài thơ không quá dài, không dùng quá nhiều từ và chi tiết, nhưng vẫn đem lại hình ảnh đầy đủ và cảm xúc của nhân vật. Một bài thơ nghệ thuật của Bích Khê.
