Đề bài: Viết đoạn văn phân tích đặc điểm nhân vật Ngọc Hoa trong đoạn trích “Ngọc Hoa đối mặt với bạo chúa”
NGỌC HOA ĐỐI MẶT VỚI BẠO CHÚA(1)
(Trích Phạm Tải – Ngọc Hoa(2), khuyết danh)
Vua truyền nàng Ngọc đến đây,
Tức thì chỉ phán ra ngay một nhời:
“Chồng nàng ta hỏi đầu đuôi,
Quyết về giới hạnh(3), còn ngươi thế nào?
Ta nay quyền cả, ngôi cao,
Vì nàng một chút, tổn hao muôn nhời”
Nghe vua nói hết khúc nhôi(4),
Nàng liền quỳ xuống mọi nhời liền tâu:
“Chúng tôi duyên bén cùng nhau,
Đức vua phán thế lấy đâu công bằng?
Nữ nhi phận phải chữ tòng,
Mặt trời lặn quả bóng trăng khôn vì.
Ví dù tôi chửa vu quy(5),
Vua thương nạp dụng, thế thì ai đương(6)?
Nay tôi duyên kiếp cùng chàng,
Nỡ nào phụ nghĩa tạo khang(7) cho đành?
Vua nay pháp luật công bình,
Thiên hạ thuận tình, thần quỷ vâng uy.
Cung tần mĩ nữ thiếu chi
Mà vua phải ép nữ nhi có chồng?
Dù vua xử ức má hồng
Thời tôi tự vẫn, khỏi lòng bội phu(8)”
Nhời sao thảm thiết cay chua,
Làm cho ảo não, xót xa muôn phần!
(Kho tàng truyện Nôm khuyết danh, tập 1, Bùi Văn Vượng Chủ biên,
NXB Văn học, Thành phố Hồ Chí Minh, 2000, tr.28-29)
Bài làm
* Mở bài
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
– Giới thiệu nhân vật Ngọc Hoa.
* Thân bài
– Phân tích đặc điểm nhân vật Ngọc Hoa:
+ Người phụ nữ trọng nghĩa tình, thủy chung, son sắt; không màng vinh hoa phú quý:
• Thẳng thừng từ chối “cơ hội” trở thành vợ vua: “Nữ nhi phận phải chữ tòng,/ Mặt trời lặn bóng trăng khôn vì”.
• Bày tỏ nghĩa tình, thủy chung với chồng: “Nay tôi duyên kiếp cùng chàng,/ Nỡ nào phụ nghĩa tao khang cho đành?”
+ Người phụ nữ mạnh mẽ, can đảm, giàu tinh thần phản kháng:
• Ngay giữa triều đình, nàng đã chất vấn và phơi bày hành động xấu xa, bất chấp đạo lí của Trang Vương: “Chúng tô duyên bén cùng nhau,/ Đức vua phán thế lấy đâu công bằng?”; “Cung tần mĩ nữ thiếu chi/ Mà vua phải ép nữ nhi có chồng?”.
• Không ngần ngại bày tỏ sự phản kháng quyết liệt: “Dù vua xử ức má hồng/ Thì tôi tự vẫn, khỏi lòng bội phu”.
=> Qua đó, ta thấy tác giả không chỉ ca ngợi những vẻ đẹp phẩm chất, tâm hồn của nàng Ngọc Hoa mà còn tố cáo sự ngang ngược của tên vua Trang Vương.
– Đánh giá về nghệ thuật:
+ Thể thơ lục bát uyển chuyển vừa đảm nhiệm chức năng kể chuyện vừa biểu đạt thái độ, tình cảm của con người.
+ Ngôn ngữ truyện thơ Nôm bình dân giản dị.
+ Nhân vật được khắc họa qua phương diện cử chỉ, lời nói.
+ Hàng loạt câu hỏi tu từ được sử dụng trong lời đối thoại của nhân vật để chất vấn tên vua vô đạo.
* Kết bài: Khái quát lại vấn đề nghị luận và rút ra bài học cho bản thân.