Truyện ngắn Một bữa no của Nam Cao xoay quanh cuộc đời, số phận của nhân vật bà lão – Một người nông dân bất hạnh, nghèo khổ. Dưới đây Tramvanhoc mang đến bài Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật trong truyện ngắn Một bữa no giúp các bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về tác phẩm.
Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật trong truyện ngắn Một bữa no
1. Mở bài
Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm và phương diện nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ tập trung làm rõ hoặc dẫn dắt từ vấn đề lí luận
– Giới thiệu về tác giả Nam Cao và truyện ngắn “ Một bữa no”: Nam Cao là nhà văn hiện thực, nhân đạo chủ nghĩa lớn. Sự nghiệp sáng tác chia làm 2 giai đoạn trước và sau Cách mạng. Trước cách mạng ông đặc biệt thành công ở hai mảng đề tài lớn là người nông dân nghèo và người trí thức nghèo. “Một bữa no” là truyện ngắn tiêu biểu thuộc đề tài người nông dân nghèo
– Giới thiệu vấn đề mà đề bài yêu cầu: Truyện để lại nhiều dấu ấn sâu đậm trong lòng mỗi người đọc bởi giá trị nhân văn sâu sắc và tài năng sáng tạo nghệ thuật của nhà văn.
2. Thân bài
* Mô tả và đánh giá cách nhà văn kiến tạo truyện (câu chuyện, cách tổ chức mạch truyện)
– Truyện thuộc mảng đề tài người nông dân nghèo trước Cách mạng.
– Câu chuyện kể về cuộc đời, số phận của nhân vật “bà lão” – một người nông dân nghèo khổ, bất hạnh: chồng mất sớm khi con trai vừa mới lọt lòng. Bà chắt chiu, dành dụm nuôi con khôn lớn với hy vọng sau này về già có chỗ tựa nương. Nhưng trớ trêu là anh con trai bà chưa trả nghĩa được gì cho mẹ đã “lăn cổ ra nó chết”. Con trai chết vừa mới hết tang thì con dâu bỏ đi lấy chồng và đem trả lại bà đứa cháu nhỏ lên năm. Thế là, dẫu đã gót bảy mươi tuổi bà còn phải làm còm cọm, làm mà nuôi đứa con gái ấy cho chúng nó. Không nuôi nổi cháu thì cho cháu đi làm con nuôi người ta được mười đồng lo cải mả cho con trai hết 8 còn vài đồng dùng làm vốn đi buôn, kiếm mỗi ngày dăm ba xu lãi nuôi thân. Bà bị cái đói dồn đuổi đến tận chân tường khi bị trận ốm thập tử nhất sinh, không còn sức lực, đi làm thuê làm mướn dần già người ta cũng tìm cách đuổi đi khiến bà càng túng quẫn phải xin ăn, người ta không cho nữa thì phải nhịn đói.
* Chỉ ra đặc điểm của người kể chuyện trong truyện ngắn (ngôi kể, điểm nhìn)
– Truyện được kể ở ngôi thứ ba, cuộc đời của nhân vật “bà lão” được kể lại bằng lời văn của tác giả Nam Cao
– Điểm nhìn trần thuật là điểm nhìn của người kể chuyện ngôi thứ 3 (điểm nhìn toàn tri) và có sự dịch chuyển từ điểm nhìn bên ngoài đến điểm nhìn bên trong.
* Phân tích vai trò của ngôi kể, điểm nhìn và lời trần thuật trong việc khắc họa nhân vật
– Vừa nắm được các sự kiện khách quan, thấu hiểu bí mật thầm kín của nhân vật.
– Nắm bắt toàn bộ câu chuyện từ diễn biến sự kiện đến nội tâm nhân vật.
– Người kể chuyện có thể bình luận hay nêu suy nghĩ về những sự việc đó.
* Đánh giá hiệu quả của nó (Chỉ ra mối liên hệ giữa người kể chuyện trong tác phẩm và nhà văn)
– Nhà văn đã sử dụng hết quyền năng toàn tri (biết hết mọi chuyện) của mình từ đó có thể thấu hiểu thế giới nội tâm của nhân vật, nách sâu vào từng góc khuất trong thế giới nội tâm của nhân vật.
3. Kết bài
Khẳng định giá trị nghệ thuật của tác phẩm truyện và rút ra thông điệp/ lời khuyên cuộc sống.
