Đề bài: Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 500 chữ) phân tích những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ Gọi cho mẹ tuần một lần cũng được.
Gọi cho mẹ, tuần một lần cũng được
Gọi chơi thôi, hỏi thăm mẹ thế nào…
Ở nhà mẹ, ngoài cửa, đông buốt giá
Cửa nhà con, đang nhộn nhịp, xuân trào…
Về thăm nhé, mẹ luôn luôn mừng đón
Mẹ biết con đang bận rộn bao điều…
Mẹ biết lắm, nên chỉ cần chút ít
Mẹ muốn con biết mẹ ngóng con nhiều…
Nếu con về, mẹ pha trà, nướng bánh,
Mẹ nhớ con thuở bé thích ăn chi…
Hiểu giùm mẹ, giờ mẹ hay tủi phận
Lỡ con mình đã quên hẳn mình đi…
Về thăm nhé, mẹ không cần quà cáp,
Mọi thứ đủ dùng… Mẫu tử tình sâu…
Mẹ còn sống thì con còn được bé,
Thấu điều này, phải tới những ngày sau…
Gọi cho mẹ, khi thu còn chưa hết,
Những ngày đời, con ạ, rất mau qua…
Mai từ sớm, lỡ đâu con muốn gọi,
Tuyết ngập trời… mả chả thấy ai thưa…
(Gọi cho mẹ tuần một lần cũng được,
thơ Alelasjitsuke, Hồng Thanh Quang dịch, Báo Giáo dục và Thời đại, https://giaoducthoidai.vn/goi-cho-me-tuan-mot-lan-cung-duoc-post584844.html, 18/2/2022)
Bài làm
– Mở đoạn: Giới thiệu tên tác phẩm, thể loại, tên tác giả; khái quát những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
– Thân đoạn: Trình bày luận điểm/ ý kiến về những nét đặc sắc nghệ thuật, phân tích lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ các đặc sắc nghệ thuật trong tác phẩm. Thí sinh có thể triển khai từ hai trong các nội dung sau:
+ Sự lựa chọn thể thơ tám chữ với sự đa dạng về cách gieo vần, ngắt nhịp.
+ Sự triển khai mạch cảm xúc: Giãi bày nỗi trống vắng, nỗi nhớ thương, mong ngóng con gọi điện hỏi thăm, về nhà thăm của mẹ (khổ thơ 1, 2); mong muốn con cảm thông, thấu hiểu cho tình cảm, nỗi lòng của mẹ (khổ thơ 3, 4); nhắn nhủ đến con quy luật ở đời khi con còn mẹ (khổ thơ 5). Mạch cảm xúc góp phần thể hiện cảm hứng chủ đạo của bài thơ: Nỗi thương cảm về hoàn cảnh của người mẹ già nhớ con nơi xa.
+ Sự phối hợp của vần, nhịp, hình ảnh thơ, các biện pháp tu từ,…:
• Gieo vần chân, vần cách (“nào” – “trào”, “điều” – “nhiều”,…); vần lưng (“giá” – “nhà”, “đón” – “con”,…); ngắt nhịp đa dạng.
• Kết hợp dấu chấm lửng với biện pháp tu từ điệp ngữ, điệp cấu trúc câu: “Về thăm nhé, mẹ luôn luôn mừng đón”, “Về thăm nhé, mẹ không cần quà cáp”, “Gọi cho mẹ, tuần một lần cũng được”, “Gọi cho mẹ, khi thu còn chưa hết”; thủ pháp đối lập, hình ảnh hàm súc, giàu sức gợi: “xuân trào? >< “đông buốt giá”.
• Ngôn ngữ giản dị, sâu lắng, thấm đẫm triết lí; đối thoại mẹ con dịu dàng, trìu mến, tha thiết.
– Kết đoạn: Khẳng định lại luận điểm/ ý kiến về những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm; nêu suy nghĩ, cảm xúc hoặc bài học rút ra từ tác phẩm.
