Thời chiến tranh loạn lạc, nhân dân ta đã phải chịu vô vàn nhưng nỗi đau, nỗi uất ức đầy sự bất lực, nhưng sâu thẳm trong tâm hồn, ý chí của tất cả quần chúng nhân dân là ngọn lửa cách mạng, khát khao dành độc lập, tự do, hạnh phúc. Nhà thơ Thanh Hải, một trong những nhà thờ tiếp sức cho ngọn lửa ấy trở nên rực rỡ, cháy bóng hơn bao giờ hết nhờ bàn tay tay hoa, ý chí kiên cường. Hãy cùng Trạm văm học tham khảo bài viết về Tác giả Thanh Hải (Tiểu sử, sự nghiệp, tác phẩm, phong cách sáng tác, nhận định) để hiểu thêm về nhà thơ nhé!
Tiểu sử
– Thanh Hải (4/11/1930 – 15/12/1980), tên thật là Phạm Bá Ngoãn. Sinh ra tại xã Phong Bình, Phong Điền, Thừa Thiên Huế.
– Thanh Hải xuất thân trong một gia đình trí thức nghèo. Cha ông làm nghề dạy học, mẹ là nông dân. Ông là anh cả trong gia đình gồm ba anh em. Hai em của ông là Phạm Bá Chất và Phạm Bá Liên đều tham gia, đóng góp cho hoạt động cách mạng.
– Sống được 5 năm trong hòa bình thì Thanh Hải bị bệnh hiểm nghèo xơ gan cổ trướng, phải nằm Bệnh viện Trung ương Huế. Sau khi viết bài thơ Mùa Xuân nho nhỏ chưa được bao lâu thì ông mất.
Sự nghiệp
– Năm 17 tuổi Thanh Hải đã tham gia cách mạng ở huyện Hương Thủy với chức vụ chính trị viên Đoàn Văn công Thừa Thiên Huế
– Từ năm 1954 đến năm 1964, ông ở lại quê hương hoạt động và làm cán bộ tuyên huấn tỉnh.
– Trong các năm 1964 đến năm 1967, Thanh Hải phụ trách cho báo Cờ giải phóng của thành phố Huế.
– Sau đó ông làm Ủy viên chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam, Chi hội phó chi Hội văn nghệ giải phóng Bình Trị Thiên.
– Sau năm 1975, ông đảm nhiệm chức vị Tổng thư ký Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên, đồng thời là Ủy viên thường vụ Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật Việt Nam, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam.
Tác phẩm
– Trong suốt 50 năm cuộc đời của ông, Thanh Hải có 5 tập thơ:
+ Những đồng chí trung kiên (1962)
+ Huế mùa xuân (tập 1-1970, tập 2-1975) tập thơ
+ Mùa xuân nho nhỏ (11/1980) (được nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc tháng 12/1980)
+ Ánh Mắt (1956)
+ Mưa xuân đất này (1982) tập thơ
Giải thưởng
– Giải thưởng văn học Nguyễn Đình Chiểu (1965)
– Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật (đợt 2, năm 2000, truy tặng)
– Giải nhất cuộc thi thơ của tuần báo Thống nhất (1959).
– Giải nhì cuộc thi thơ của tuần báo Thống nhất (1962).
Phong cách sáng tác
Nhà thơ Thanh Hải là một trong những nhà thơ nội bật trong phong trào kháng chiến chống đế quốc Mỹ. Trang thơ của ông giàu ngôn ngữ, trong sáng, bình dị, nhẹ nhàng. Nhưng lại chứa đọng những dòng cảm xúc tha thiết, trân thành, lắng đọng và thẫm đẫm triết lý nhân sinh, tự nhiên, về tình yêu thiên nhiên, niềm tin, khát vọng về một cuộc sống tươi đẹp của nhà thơ. Đồng thời, tác giả sử dụng những hình ảnh trân thật, sống động, màu sắc tươi vui để miêu tả lại khung cảnh đất nước trong trái tim của một người con yêu quê hương đất nước, sẵn sàng cống hiến cả cuộc đời cho vinh quang tổ quốc. Hay hình ảnh của những người phụ nữ, cô thiếu niên xung phong, người mẹ, người vợ những người giữ vai trò hậu phương vô cùng quan trọng trong hành trình đấu tranh giành lại độc lập Tổ quốc. Qua đó, chúng ta thấy được phong cách dứt khoát, trân trọng cái đẹp, nhằm hưởng thụ và truyền cảm hứng về cách sống đầy ý nghĩa dành cho người đọc.
Nhận định, đánh giá
– Nhà nghiên cứu văn học Trần Hữu Tá : Cuộc đấu tranh bền bỉ, anh dũng của nhân dân miền Nam của nhân dân Thừa Thiên, là nguồn cảm hứng chủ yếu của thơ Thanh Hải. Sau năm 1975, thơ ông càng chín hơn. Bài “Mùa xuân nho nhỏ” (1980, làm trên giường bệnh trước khi mất không lâu) là thành công tiêu biểu hơn cả.
Nói chung, thơ ông chân thật, bình dị, đôn hậu và chân thành. Đối với nền thơ chống Mỹ của miền Nam, Thanh Hải là một trong những cây bút có nhiều đóng góp…
– Nhà phê bình Hoài Thanh: Thanh Hải chưa phải là một nhà thơ lớn. Nhưng một khi tiếng nói của cách mạng vút lên được thành thơ thì dẫu chưa phải một nhà thơ lớn vẫn rất quý.
