Hướng dẫn tìm hiểu Văn bản con Hổ có nghĩa Ngữ Văn 7 Kết nối tri thức về hoàn cảnh sáng tác, tóm tắt, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy.
1. Tác giả Vũ Trinh
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
– Tác phẩm là truyện thứ 8 trong 45 truyện ngắn viết bằng chữ Hán trong Lan Trì kiến văn lục
3. Bố cục tác phẩm Con Hổ có nghĩa
– Phần 1: Từ đầu… Bà nhờ số bạc mà sống được : bà đỡ Trần giúp đỡ Hổ, và được đền ơn
– Phần 2: Còn lại: Bác Tiều phu giúp Hổ, được hổ nhớ ơn
4. Giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật
- Giá trị nội dung
– Ca ngợi con hổ sống có nghĩa, có tình
– Đề cao đạo lý làm người, biết ơn người giúp đỡ mình
- Giá trị nghệ thuật
– Truyện hư cấu
– Thành công trong sử dụng hình ảnh loại vật để nói đến con người
– Ngôn ngữ giản dị
– Tình huống truyện lôi cuốn, hấp dẫn
5. Thông điệp văn bản Con Hổ có nghĩa gửi gắm qua bộ sách kết nối tri thức
“Kết nối tri thức với cuộc sống” là bộ sách giáo khoa được biên soạn theo mô hình hiện đại, chú trọng vai trò của kiến thức, đặc biệt là những kiến thức cần được “kết nối với cuộc sống”. Văn bản “Con Hổ có nghĩa” của bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống không chỉ mang vai trò truyền đạt đến độc giả những kiến thức của môn học Ngữ Văn, mặt khác văn bản trên giúp bạn đọc nhận thức được sự cho đi và nhận lại trong cuộc sống. Đặc biệt văn bản còn truyền đạt thông điệp về việc thực hiện nghĩa cử nhân văn, đồng thời khuyên con người nên đề cao đạo lý làm người, biết ơn và trân trọng những người đã giúp đỡ mình dù ở bất cứ hoàn cảnh nào.
6. Soạn bài Con Hổ có nghĩa
Câu 1 (trang 16 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Các con hổ đã được bà đỡ Trần và bác tiều phu giúp đỡ như thế nào?
Trả lời
– Bà đỡ Trần đã đỡ đẻ cho hổ cái.
– Bác tiều phu giúp đỡ bằng cách lấy khúc xương bò to như cánh tay ra khỏi họng của chúng.
Câu 2 (trang 16 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Hổ đã làm những gì để tri ân người giúp đỡ mình?
Trả lời
– Hổ đã tri ân những người giúp đỡ mình bằng cách tặng bà đỡ Trần một khối bạc hơn mười lạng. Khi bác tiều phu qua đời, hổ tiếp tục biểu hiện lòng biết ơn bằng cách đến tiễn biệt và hàng năm đều mang hươu, lợn đến để ở ngoài cửa vào ngày giỗ của bác tiều phu.
Câu 3 (trang 16 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Em cảm nhận điều gì về tiếng gầm của hai con hổ ở phần cuối mỗi câu chuyện?
Trả lời
– Tiếng gầm của hai con hổ ở cuối mỗi câu chuyện thể hiện sự biết ơn, lòng tri ân và tình cảm đối với những ân nhân đã cứu giúp chúng. Đó là biểu hiện của sự trung thành và lòng biết ơn sâu sắc.
Câu 4 (trang 16 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Mượn hình tượng con hổ có nghĩa, tác phẩm đã gửi gắm bài học đạo lý nào cho con người?
Trả lời
– Hình tượng con hổ trong tác phẩm gửi gắm bài học về lòng biết ơn, trung thành và tình cảm đối với những người đã giúp đỡ. Tác phẩm nhấn mạnh giá trị đạo đức và nhân văn, khuyến khích con người học tập lòng trung thành và lòng biết ơn của con hổ trong văn bản trên.
Câu 5 (trang 16 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Việc tác giả ghép hai câu chuyện khác nhau vào trong cùng một văn bản có ý nghĩa gì? Nếu bớt đi một câu chuyện, ý nghĩa của văn bản có thể bị ảnh hưởng như thế nào?
Trả lời
– Tác giả ghép hai câu chuyện khác nhau vào trong cùng một văn bản để nhấn mạnh thêm ý nghĩa tư tưởng mà tác giả muốn truyền đạt. Nếu bớt đi một câu chuyện, ý nghĩa của văn bản có thể giảm bớt. Hai câu chuyện kết hợp với nhau tạo nên một giá trị, đồng thời bổ sung cho nhau, làm cho thông điệp về lòng biết ơn và tình cảm của con hổ trở nên sâu sắc hơn.
Câu 6 (trang 16 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Nêu cảm nghĩ về một chi tiết em thấy ấn tượng nhất trong truyện.
Trả lời
Chi tiết em ấn tượng nhất trong truyện là khi con hổ đến gầm gừ, gào lớn và đi quanh quan tài của bác tiều phu mỗi năm vào ngày giỗ. Tuy đây chỉ là một hành động đơn giản nhưng chứa đựng trong đó là sự biết ơn và tình cảm sâu sắc của con hổ đối với người đã cứu giúp nó. Hình ảnh trên đã làm lay động trái tim của biết bao độc giả, lay động bởi lòng trung thành và sự biết ơn của con hổ dành cho bác tiều phu.