Hướng dẫn tìm hiểu Văn bản Hội lồng tồng Ngữ Văn 7 Kết nối tri thức về hoàn cảnh sáng tác, tóm tắt, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy.
1. Tác giả
– Đồng tác giả Trần Quốc Vượng – Lê Văn Hảo – Dương Tất Từ
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
– Mùa xuân là mùa khởi đầu cho một năm, mùa sinh sôi nảy nở của vạn vật, cỏ cây. Giữa tiết trời ấm áp ấy, người dân rủ nhau đi hội, hành hương về cội nguồn, vui chơi và cầu mong cho mùa màng tốt tươi, cuộc sống hạnh phúc. Mùa xuân, với những phong tục lâu đời gắn liền trong nhân dân ta rất bền chặt. Mùa xuân chính là mùa hội tụ nhiều phong tục và lễ hội nhất.
– Quyển sách “Mùa xuân và phong tục Việt Nam” do Trần Quốc Vượng, Lê Văn Hảo và Dương Tất Từ biên soạn sẽ đưa người đọc khám phá những khía cạnh khác nhau của phong tục và lễ hội vào mùa xuân ở nước ta. Sách do Nhà xuất bản Văn hóa thông tin Phát hành năm 2006.
3. Tóm tắt văn bản Hội lồng tồng
Văn bản Hội lồng tồng kể về chuyến đi ngao du tìm hiểu về lễ hội ở Tây Bắc của tác giả. Tác giả đã thuyết minh và giới thiệu về lễ hội, được biết hội được bắt đầu sau Tết Nguyên Đán và Tết Thanh minh.
4. Bố cục văn bản Hội lồng tồng
Văn bản Hội lồng tồng có bố cục gồm 2 phần
– Phần 1 (từ đầu đến “một cách tài tình”): Giới thiệu về hội lồng tồng.
– Phần 2 (còn lại): Các hoạt động và ý nghĩa của hội lồng tồng.
5. Giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật
- Giá trị nội dung
– Bài văn thuyết minh về hội lồng tồng ở vùng Việt Bắc, hội được mở từ sau tết Nguyên Đán đến tết Thanh minh.
- Giá trị nghệ thuật
– Miêu tả chi tiết hội lồng tồng
– Kiến thức xã hội sâu sắc thể hiện qua ngôn ngữ thuyết minh của tác giả
6. Thông điệp Văn bản Hội lồng tồng truyền đạt qua bộ sách Kết nối tri thức
“Kết nối tri thức với cuộc sống” là bộ sách giáo khoa được biên soạn theo mô hình hiện đại, chú trọng vai trò của kiến thức, đặc biệt là những kiến thức cần được “kết nối với cuộc sống”. Văn bản “Hội lồng tồng” của bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống không chỉ mang vai trò truyền đạt đến độc giả những kiến thức của môn học Ngữ Văn, mặt khác văn bản trên giúp bạn đọc nhận thức được giá trị của văn hóa dân tộc trong con người Việt Nam. Đặc biệt văn bản còn truyền đạt thông điệp về việc kế thừa, gìn giữ, trân trọng những giá trị văn hóa, cụ thể ở đây là Hội lồng tồng.
7. Soạn văn bản Hội lồng tồng Ngữ Văn 7 Kết nối tri thức
Câu 1 (trang 119 SGK Ngữ văn 7 Tập 1):
Hội lồng tồng được tổ chức vào thời gian nào và tại đâu?
Trả lời
– Hội lồng tồng được tổ chức từ sau tết Nguyên đán đến hết tết Thanh minh, tại đình thành hoàng trong vùng Việt Bắc.
Câu 2 (trang 119 SGK Ngữ văn 7 Tập 1):
Sản vật cúng tế trong hội lồng tồng có liên quan gì với tục mở hội xuống đồng và tục thờ thành hoàng – thần nông?
Trả lời
– Các sản vật cúng tế trong hội lồng tồng như: thịt gà, thịt lợn, bánh chưng, hoa quả,…
– Những sản vật trên có liên quan đến tục mở hội xuống đồng và tục thờ thành hoàng – thần nông là khi những sản vật đó được dâng lên Thần thành hoàng để cầu mùa.
Câu 3 (trang 119 SGK Ngữ văn 7 Tập 1):
Văn bản miêu tả những hoạt động nào của cư dân trong phần hội? Những hoạt động đó biểu thị những phẩm chất và khả năng nào của con người?
Trả lời
– Những hoạt động của cư dân trong phần hội lồng tồng là: trò chơi ném còn, múa sư tử và “lượn lồng tồng”.
– Những hoạt động của cư dân đã góp phần thể hiện phẩm chất và khả năng của con người như: sự chăm chỉ, cần cù lao động, sự nhanh nhẹn, khéo léo,…
=>> Thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu lao động, yêu mùa xuân. Đặc biệt sự duyên dáng trong những câu hát đã làm nổi bật phẩm chất và khả năng của con người.
Câu 4 (trang 119 SGK Ngữ văn 7 Tập 1):
Người dân gửi gắm mong ước gì khi tổ chức hội lồng tồng?
Trả lời
– Khi tổ chức hội lồng tồng, người dân gửi gắm mong ước mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, đặc biệt mong muốn đời sống được no đủ và hạnh phúc. Mặt khác tổ chức hội lồng tồng để ca ngợi cái đẹp của thiên nhiên, mùa xuân, tình yêu và của cuộc sống lao động.
Câu 5 (trang 120 SGK Ngữ văn 7 Tập 1):
Lượn, tiếng nói của tình yêu, tiếng lòng của ngày hội xuân, lành mạnh, trong sáng, đầy sức sống, vang vọng sôi nổi mà êm đềm dưới trời xuân Việt Bắc.
Em cảm nhận như thế nào về thái độ đánh giá của người viết qua câu văn trên?
Trả lời
Thái độ đánh giá của người viết qua câu văn trên là những tình cảm, sự yêu thương, sự trân trọng và ca ngợi hát lượn. Qua thái độ đánh giá người viết ở câu văn trên đã cho độc giả thấy được một tình yêu nồng nàn của tác giả dành cho điệu hát đậm đà bản sắc dân tộc.