Đề bài: Viết bài văn phân tích bài thơ:
Em Là Hoa (1) Hồng Nhỏ
Em sẽ là mùa xuân của mẹ
Em sẽ là màu nắng của cha
Em đến trường học bao điều lạ
Môi hé cười là những nụ hoa
Trang sách hồng nằm mơ màng ngủ
Em gối đầu lên những vần thơ
Em thấy mình là hoa hồng nhỏ
Bay giữa trời làm mát ngày qua
Trời mênh mông, đất hiền hòa
Bàn chân em đi nhè nhẹ
Đưa em vào tình người bao la
Cây có rừng bầy chim làm tổ
Sông có nguồn từ suối chảy ra
Tim mỗi người là quê nhà nhỏ
Tình nồng thắm như mặt trời xa…(2)
(Trích trong 65 bài thơ hay dành cho thiếu nhi – Trịnh Công Sơn(3)
NXB Kim Đồng 2022- Trang 103)
*Chú thích:
(1) Có một vài bản ghi là bông. (chú thích của biên tập)
(2) Bài thơ là phần lời của ca khúc cùng tên được nhạc sĩ Trịnh Công Sơn viết cho bộ phim “Cho cả ngày mai” của đạo diễn Long Vân (sản xuất năm 1981). Ca khúc được bình chọn là một trong 50 bài hát hay nhất thế kỷ XX.
(3) Trịnh Công Sơn là một nhà thơ, một nhạc sĩ nổi tiếng của Việt Nam với phong cách sáng tác đậm chất trữ tình và triết lí.
Bài làm
1. Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm
2. Phân tích, cảm nhận
* Nội dung: Bài thơ diễn tả thế giới tâm hồn phong phú, trong trẻo với nhiều cung bậc cảm xúc, những tình cảm đẹp đẽ, trong sáng; cùng biết bao ước nguyện, suy tư đáng trân trọng của nhân vật em qua cái nhìn trìu mến, chan chứa yêu thương của nhà thơ Trịnh Công Sơn.
– Đoạn thơ thứ nhất: Niềm khao khát thơ ngây mà cao đẹp của em mong ước mang tới nhiều niềm vui, niềm hạnh phúc cho cha mẹ; được đến trường; được sống một cuộc đời đầy ý nghĩa…
– Hai câu thơ đầu: Em mong muốn được là mùa xuân tươi đẹp, đầy sức sống của mẹ; là những tia nắng rực rỡ, ấm áp trong cuộc đời của cha. Em khao khát được trở thành những gì đẹp nhất của cha, của mẹ. (Chú ý các nghệ thuật điệp ngữ, so sánh, ẩn dụ,..)
– Sáu câu thơ tiếp theo: niềm hạnh phúc của em khi được đến trường học bao điều hay, điều lạ để khôn lớn, trưởng thành hơn.
(Chú ý phân tích từ láy và những hình ảnh so sánh, ẩn dụ giàu sức gợi như trang sách hồng, những vần thơ, hoa hồng nhỏ…)
– Đoạn thơ thứ hai: Thế giới đẹp đẽ, lung linh với tình người ấm áp, chan hòa tiếp tục được mở ra trong trí tưởng tượng của em; từ đó, gợi bao suy tư sâu sắc về cuộc sống.
(Chú ý phân tích các hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, nghệ thuật ẩn dụ, liệt kê, so sánh, từ láy… làm nổi bật: một thế giới thiên nhiên đẹp đẽ, lung linh; một thế giới tâm hồn vô cùng trong sáng, đáng yêu của tuổi thơ; tình người ấm áp chan hòa; lòng biết ơn nguồn cội, lối sống tình nghĩa thủy chung; trái tim mỗi người đều chan chứa hình bóng quê hương…)
* Nghệ thuật
– Thể thơ tự do; giọng điệu trong sáng, nhẹ nhàng, giàu chất nhạc; cách ngắt nhịp chủ đạo 3/4, gieo vần linh hoạt sáng tạo.
– Các hình ảnh, từ ngữ đặc sắc; các biện pháp tu từ độc đáo: so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ, liệt kê;
– Ngôn ngữ giản dị, trong trẻo, hồn nhiên, gợi hình, gợi cảm.
– Nhan đề giàu sức gợi…
3. Cảm nhận và đánh giá
– Đây là bài thơ đặc sắc cả về nghệ thuật và nội dung, thấm đẫm tình cảm cảm xúc, mang đậm chất thơ, chất nhạc và sự lãng mạn lôi cuốn.
– Qua bài thơ, tác giả thể hiện tình cảm yêu mến trẻ thơ, trân trọng những ước mơ, những khát khao đẹp đẽ của tuổi thơ. Ca ngợi thế giới tâm hồn phong phú, trong trẻo, chan chứa tình cảm yêu thương.
